Trước khi giải thích chiếc hộp Pandora là gì, người viết xin kể lại một chút về nguồn gốc của loài người chúng ta trong thần thoại Hy Lạp, điều có liên quan mật thiết với câu chuyện về chiếc hộp này.
Sau cuộc chiến giữa các Titan và các Olympian, Zeus và các anh chị em thắng trận. Họ trở thành các vị thần cai quản Olympus cũng như thế gian, còn các Titan bao gồm cả cha họ là Cronus thì bị giam cầm dưới địa ngục Tartarus
Có 2 Titan thoát khỏi cảnh ngục tù đó là Prometheus và Epimetheus, bởi 2 ông này không tham gia vào cuộc chiến. Zeus đã giao cho 2 ông nhiệm vụ tạo ra con người và các sinh vật sống khác trên trần gian.
Prometheus lấy đất sét nặn ra con người, rồi thần Athena thổi sự sống vào. Epimetheus có nhiệm vụ trao tặng những khả năng đặc biệt cho muôn loài như sự nhanh nhẹn, tốc độ, sức mạnh, đôi cánh ….Không may rằng, đến khi Prometheus tạo ra con người thì Epimethus đã trao tặng hết các khả năng tốt cho các loài khác, chẳng còn lại gì cho loài người chúng ta.
Prometheus, vì rất yêu quý con người, đã tạo hình cho con người có dáng đứng thẳng như các vị thần, và ông còn lén ăn cắp ngọn lửa của các vị thần, đem xuống cho loài người. Nhờ có lửa của Prometheus, loài người yếu đuối không còn sợ bóng tối và thú dữ, dần dần mới phát triển cho đến ngày nay.
Khi biết chuyện, thần Zeus vô cùng nổi giận và quyết định trừng phạt Prometheus cùng loài người.
Với Prometheus, Zeus xích ông vào ngọn núi Caucasian và ngày này sai một con chim khổng lồ đến khoét ruột gan ông, bắt Prometheus phải chịu đựng nỗi đau đớn đó hàng ngày. Về sau, chính anh hùng Heracles – con trai của Zeus, đã giết chết con chim, chặt đứt xích và giải thoát cho Prometheus.
Còn đối với loài người, thần Zeus có một cách trừng phạt khác. Zeus ra lệnh cho thần thợ rèn Hephaestus nặn ra một người phụ nữ tên là Pandora. Nàng là người phụ nữ đầu tiên của loài người.
Các vị thần đều trao tặng những món quà cho Pandora. Nữ thần Athena cho nàng quần áo, Aphrodite cho nàng sắc đẹp, thần Appollo cho nàng khiếu âm nhạc, thần Hermes cho nàng khả năng nói…
Sau đó, thần Zeus gả Pandora cho Epimetheus và để họ sống chung với loài người. Món quà cuối cùng mà Zeus tặng cho Pandora là một chiếc hộp. Đó cũng là sự trừng phạt của Zeus.
Mặc dù Prometheus đã cảnh báo Epimetheus chớ nên nhận món quà của Zeus, nhưng Epimetheus lại quá chiều lòng vợ mình – nàng Pandora xinh đẹp mà giữ lại món quà ( đấy cái tội nghe lời vợ là không bao giờ khá được mà).
Tuy đã được căn dặn không được mở hộp ra, nhưng Pandora không chiến thắng nổi sự tò mò, mở nắp hộp, và mọi điều xấu xa, độc ác trong đó thoát ra. Từ đó, con người mới có những đức tính xấu như lòng tham, sự đố kỵ, giả dối, phản bội … Chúng ta hận thù, tranh giành và chém giết nhau, tạo ra những cuộc chiến tranh cũng là do chiếc hộp của Pandora.
Tuy vậy, người ta nói rằng, vẫn còn một điều tốt đẹp hiếm hoi sót lại trong chiếc hộp của Pandora, đó là niềm hy vọng. Nhờ có hy vọng, con người mới có thể đứng vững và vượt qua mọi thử thách, khó khăn của cuộc đời.
Về sau, cụm từ “Chiếc hộp Pandora” cũng là để ám chỉ một hành động nhỏ bé nhưng có thể gây ra tác hại rất lớn, hay chỉ những thứ hấp dẫn con người ta nhưng ẩn chứa những điều không tốt lành bên trong.
Qua câu chuyện truyền thuyết về chiếc hộp Pandora, cũng có thể thấy thông điệp mà người xưa để lại rằng nguồn cơn của mọi thói hư tật xấu, tai họa của loài người, đều xuất phát từ phụ nữ.
Từ ngàn xưa, sử sách đã ghi chép lại vô số câu chuyện về những tai họa mang tầm quốc gia xảy ra chỉ bởi phụ nữ. Phải chăng thực sự phụ nữ là nguồn cơn của những gì xấu xa nhất, hay đó là sự đổ lỗi cho quyết định sai lầm của những bậc quân vương bị mất nước, truyền thống trọng nam khinh nữ vì thế mà ra đời?
Mọi sự có thể đúng, có thể sai, đó là tùy cách cảm nhận của mỗi chúng ta vậy!