Đây là một loại thây ma đặc trưng trong văn hóa dân gian Trung Quốc, xuất hiện trong triều đại nhà Thanh. Do một số đặc điểm giống với Ma cà rồng nên người Tây phương còn gọi Cương Thi là “Chinese Hopping Vampire” – Con ma cà rồng nhảy.
Cương Thi dịch ra có nghĩa là cái xác chết cứng đơ. Tuy đội mồ sống dậy nhưng tay chân của Cương Thi không thể hoạt động linh hoạt được, nó phải di chuyển bằng cách bật nhảy liên tục (nhìn khá khôi hài), còn 2 cánh tay thì lúc nào cũng giơ thẳng đơ ra phía trước. Nghe kể một số con Cương Thi tu vị cao còn có thể bay và hóa sói được, thậm chí qua một số phim Hongkong thì bọn này còn rất giỏi võ nghệ.
Cương Thi thường có nước da tái nhợt nhạt hoặc xanh lét bởi nấm mốc và rêu mọc trên mặt, hàm răng sắc nhọn, lưỡi và các móng tay cũng rất dài. Đối với các con Cương Thi vừa mới chết thì còn có vẻ ngoài giống người sống, trong khi những Cương Thi hóa thành sau một thời gian khiến cơ thể đã có vài phần bị phân hủy thì trông thực sự khủng khiếp. Những con Cương Thi, không hiểu vì sao, thường được mô tả trong bộ trang phục của quan lại nhà Thanh. Có lẽ nguyên do bởi người dân, đa phần là người Hán, rất căm ghét triều đình Mãn Thanh, đặc biệt là tầng lớp quan lại, vốn luôn chỉ biết vơ vét, hút máu dân lành.
Về nguồn gốc, người ta cho rằng một xác chết sẽ trở thành Cương Thi khi người đó phải chịu một cái chết dữ dội như bị treo cổ, bị chết đuối hoặc là tự sát. Một nguyên do nữa dẫn đến việc xác chết hóa Cương Thi là do sai sót trong thủ tục mai táng, khiến người chết không cam lòng mà đội mồ sống dậy, gây họa cho dân gian. Người ta cũng thường kiêng không cho mèo đến gần quan tài người chết bởi họ tin rằng nếu một con mèo nhảy qua xác người chết thì cũng có thể tạo ra Cương Thi.
Cương Thi, như biệt danh “Chinese Vampire”, thực sự có những đặc điểm tương đồng với Ma cà rồng phương Tây. Chúng đều sợ ánh sáng Mặt Trời và chỉ có thể hoạt động vào ban đêm, phải trở về quan tài của mình trước khi ánh bình minh ló rạng. Cương Thi rất thích hút sinh khí của con người và sẵn sàng tấn công bất cứ ai mà chúng gặp. Bạn có thể trốn thoát khỏi con quỷ đáng sợ này nếu như biết nhịn thở bởi Cương Thi bị mù, chúng chỉ có thể nhận biết con mồi bằng cách nghe hơi thở của họ.
Một số thứ có thể được sử dụng để đẩy lui và đánh bại Cương Thi như máu chó đen, nước tiểu đồng tử, một tấm gương, tiếng gà gáy và kiếm làm từ gỗ đào.
Trên thực tế, có một cách lý giải hợp lý hơn về truyền thuyết Cương Thi. Những người công nhân làm việc xa nhà không may qua đời thường có nguyện vọng được đem thi thể về mai táng tại quê hương. Người nhà của họ, do đường sá cách trở không thể đưa thân nhân về cố hương, vậy là đẻ ra một loại hình dịch vụ chuyên chở xác chết. Những tay bảo tiêu này sử dụng 2 thanh gỗ lớn, lồng vào các xác chết xếp thẳng hàng và treo họ lên như người ta treo quần áo và gánh họ đi. Đó là cách những tay bảo tiêu chở xác chết một cách thủ công. Do không muốn thu hút sự chú ý họ thường đi vào ban đêm, những người nhìn từ xa, thấy mấy que gỗ nẩy lên nẩy xuống do sức nặng của các xác chết, cứ ngỡ rằng chúng biết nhảy, và thế là truyền thuyết về Cương Thi cứ thế được thêu dệt ra mãi.
