Nam Tào và Bắc Đẩu là hai vị thần luôn đứng cạnh Ngọc Hoàng (Ông Trời), giữ sổ sách ghi chép những việc sinh tử, đầu thai của người trần.
Nam Tào Bắc Đẩu vốn là người trần, là hai anh em ruột sinh đôi. Bà mẹ của họ già nua mới bắt đầu có thai, có giẫm phải vết chân lạ hay uống nước sọ dừa không thì không thấy nói, cơ mà bà mang thai cũng lâu, đến 69 tháng mới sinh ra hai cục thịt dính máu, không đầu, không có tay chân. Bà tính vứt đi, nhưng rồi thương, lại đem cất ở xó nhà. Một trăm ngày sau tự nhiên hai cục thịt hóa ra hai chàng trai mạnh khỏe hết sức thông minh, trí nhớ phi thường, có thể nhớ đủ chuyện nhặt nhạnh xảy ra khắp nơi. Ngọc Hoàng thấy vậy mới tuyển hai người làm thần, để ghi những việc sống chết của loài người.
Nam Tào ghi sổ sinh đứng bên trái, Bắc Đẩu ghi sổ tử đứng bên phải Ngọc Hoàng. Họ ghi lại thiên mệnh của mỗi người từ lúc sinh đến lúc chết, quy định số nghèo sang, lành dữ, sau khi chết phải đầu thai kiếp gì, họ cũng ghi chép cả số kiếp đầu thai các loài vật.
Cũng vì lắm việc như thế nên Bắc Đẩu nhiều khi cầm chiếc dao thần sát phạt bừa bãi dân lành, khiến cho một thuở mạng người chết như rạ, trẻ con cũng sống được có vài ba năm rồi chết. Ở vùng Liêm Sơn, Hà Nam ngày nay, có một chàng trai tên là Đô Kình, hồi sinh ra không có mắt, chỉ yếu ớt thoi thóp thở, nhưng rồi được một bà mụ ban phép cho khỏe mạnh phi thường, mắt sáng long lanh, lại có phép nhìn xa trông rộng, đi mây về gió. Bức xúc trước việc làm tắc trách của Bắc Đẩu, Đô Kình mới đạp mây gió lên thiên đình. Chàng thấy Bắc Đẩu cả ngày cầm dao, chỉ khi nào ngủ, ôm vợ trong tay (vâng Bắc Đẩu trong thần thoại là trai thẳng cao to đen hôi) thần mới để dao đầu giường.
Đô Kình nhân lúc vợ Bắc Đẩu đi tắm, bế thốc cô nàng ném tòm xuống ao. Bắc Đẩu vội bỏ dao, lao xuống cứu vợ. Nhanh như cắt, Đô Kình đoạt dao phóng xuống trần. Bắc Đẩu đuổi theo, dùng đủ quyền phép nhưng Đô Kình đều thoát. Đô Kình bê vại nước đái hắt ngược lên, Bắc Đẩu hú vía sợ dính thứ ô uế không được qua cổng trời nên đành trở về tay không.
Từ đó, người trần không bị Bắc Đẩu đoạt mạng nên sống thọ hàng trăm năm. Nhà Trời nhiều lần đổ mưa lũ đòi dao nhưng Đô Kình đều thoát nạn, con dao thần được giữ cẩn thận.
Cho đến một ngày kia, quanh vùng có một con rắn thành tinh bắt người ăn thịt. Đô Kình hay tin mang dao trị rắn. Chàng đến thung, gọi rắn ra, gọi mãi chẳng thấy gì, bèn ngồi lên cây gỗ mục. Lập tức chàng bị hất ngửa, văng con dao ra – cây gỗ chính là con rắn, nó hất chàng ngã rồi ngoạm lấy dao thần. Đô Kình đuổi theo rắn, nhưng Bắc Đẩu và Thiên Lôi nhân cớ ấy phóng sét xuống đốt Đô Kình cháy thành than. Bắc Đẩu đổi hàng vạn con ngóe tươi cho con rắn để chuộc lại dao trở về.
Ngọc Hoàng ngửi mùi thịt cháy của Đô Kình, hỏi chuyện các quan mới hay tin. Ngài thương Đô Kình, mắng tơi tả Bắc Đẩu, và bắt thần từ nay phải để loài người sống đến trăm tuổi. Nhưng Bắc Đẩu sợ để loài người sống lâu quá lại sinh ra lắm người mưu kế như Đô Kình, nên cứ lén ăn bớt tuổi đi, chỉ cho họ sống đến 70-80 tuổi mà thôi, họa hoằn mới cho vài người sống trăm tuổi để trình Ngọc Hoàng.
