Thần Đất (hay Thổ thần, thần Thổ địa, Thổ công, Ông Địa) là vị phúc thần cai quản những khu vực đất đai nhỏ lẻ theo quan niệm của người Việt Nam. Mỗi mảnh đất đều do một thần Đất cai quản, nên mỗi khi xây nhà, đào mương gì, người ta đều phải làm lễ cúng xin phép thần Đất, gọi là lễ Động thổ.
Nếu như ở Bắc Bộ hình tượng thần Thổ Địa có vẻ tôn kính, “nghiêm túc”, thường được hình dung như một ông già râu tóc bạc phơ, là một trong những vị thần quan trọng của gia đình cùng với Táo Quân, thì ở Nam Bộ Ông Địa rất gần gũi, vui nhộn. Ông Địa là một người đàn ông trung niên bụng phệ, cầm cái quạt lá cười hể hả, xuề xòa vui tính. Có sự tích rằng do lừa thần Hà Bá mà Ông Địa bị Hà Bá đạp lộn cổ xuống kênh, uống no nước đến nỗi bụng trương phềnh ra như bây giờ, vậy mà Ông Địa vẫn cười banh chành cho được.